پژوهش ارزیابی تاثیر اجتماعی و فرهنگی (اتاف) طرح تعریض معابر غیر بزرگراهی، تعویض گذر و معابر اطراف حرم عبدالعظیم (ع)
تصاویر بازدید طرح
وجود مرقد حضرت عبدالعظیم (ع) در منطقه ۲۰ به عنوان یکی از زیارتگاههای تهران با نقش محلی و منطقهای و حتی ملی، یکی از نقاط جاذب جمعیت و زائرین به این منطقه است. لیکن زیرساختهای ضروری جهت پاسخگویی به نیازهای جمعیت مراجعه کننده به منطقه متناسب با شرایط امروز رشد نکرده است و با زیرساختهای ارتباطی، پارکینگ و دسترسیهای مناسب خدمات اقامتی و پذیرائی و امثال آن در حال حاضر جوابگوی نیاز زائرین و گردشگران نیست. پروژه ی تعریض معابر غیر بزرگراهی، تعریض گذر و معابر اطراف حرم حضرت عبدالعظیم (ع) در راستای تامین این اهداف شروع و در حال انجام است. اما در کنار اهداف این فنی و عمرانی این طرح نباید از پیامدهای اجتماعی و فرهنگی آن نیز نباید غافل شد. چرا که ارزیابی جامع پیامدها میتواند در کنار مدیریت پیامدهای منفی و تعدیل آنها بر پیامدهای مثبت آن بیافزاید. در واقع ارزیابی اثرات اجتماعی، در پرتو مطالعات روشمند، موجب کسب شناخت دقیق تری از الزامات و پیامدهای اجتماعی و فرهنگی پروژه ها می شود. لذا شناخت ماهیت و مکانیزم تاثیرگذاری و دستیابی به هدف در پروژهی تعریض معابر غیر بزرگراهی، تعریض گذر و معابر اطراف حرم حضرت عبدالعظیم (ع) نیازمند بررسیهای دقیقی است که با توجه به تضاد منافع و ذینفعان اصلی این پروژه در صورت عدم پیشبینی راهکارهای جبرانی برای این تضادهای احتمالی نه تنها ممکن است پروژه به اهداف تعیین شدۀ خود دست نیابد بلکه ممکن است شیوع ناسازگاریها و نارضایتیهای ساکنان را نیز به همراه داشته باشد.
بنابراین در پژوهش پیشرو ضمن مطالعه جامع پیامدهای اجتماعی و فرهنگی پروژه تعریض معابر غیر بزرگراهی، تعریض گذر و معابر اطراف حرم حضرت عبدالعظیم (ع) سعی خواهد شد با اعمال تدابیر مناسب راهکارهای لازم چهت کاهش پیامدهای منفی ارائه شود.
معرفی اقدام مداخله ای
پروژه تعریض معابر غیر بزرگراهی، تعریض گذر و معابر اطراف حرم حضرت عبدالعظیم (ع) با هدف ایجاد دسترسی سریع به حرم حضرت عبدالعظیم (ع)؛ کاهش ترافیک در مراسمات و اعیاد و جشنهای مذهبی، دسترسی آسان و راحت ساکنان شهری ری به حرم حضرت عبدالظیم و ایجاد فضایی مناسب و محیطی آرام جهت استراحت کوتاهمدت برای زوار حضرت عبدالعظیم (ع) انجام میشود.
این پروژه شامل دو بخش یا پروژه اصلی است:
۱- پروژه شرق حرم حضرت عبدالظیم از خیابان شهید احمد قمی تا درب شماره ۷ حرم را در بر میگیرد در واقع هدف این پروژه ایجاد فضایی آرام و مناسب جهت استراحت کوتاهمدت زائرین حرم است. پروژه در برج ۳ سال ۹۳ شروع شده و الان در فاز پیادهروسازی است این پیاده راه به طول ۴۲ متر است که تقسیم شده به ۲ تا ۲۱ متر که ۲۱ متر جنوبی تقریبا تمام شده است.
۲- پروژه جنوب حرم حضرت عبدالظیم (ع) حد فاصل جنوب حرم حضرت عبدالعظیم (ع) تا بلوار شهید آوینی را در برمیگیرد در واقع هدف این پروژه ایجاد دسترسی سریع به حرم مطهر و کاهش ترافیک در مراسمات است. طول این پروژه ۴۰۰ متر رفت و ۴۰۰ متر در مسیر برگشت است و عرض آن ۷ متر است که در کنارهها ۴ متر نیز برای پیاده رو تعبیه شده است.
روشها و تکنیکهای پژوهش و تکنیکهای توصیف، تبیین و تحلیل
در اجرای طرح حاضر ابتدا با گردآوری و مطالعه اسناد مرتبط از جمله گزارشات مطالعات اولیه طرح، اسناد بالادستی و پیوست فنی مورد بررسی قرار گرفت. در بخش مطالعات میدانی برای شناسایی ابعاد پروژه در طی چندین مرحله، با مراجعه به محل اجرای پروژه، کل محدوده جغرافیایی طرح مورد بازدید قرار گرفت و با بررسی نقشههای فنی طرح تصاویر لازم در این زمینه تهیه شد. سپس برای گردآوری اطلاعات در مرحله مطالعات میدانی از روش مصاحبه با کارشناسان قسمت فنی معاونت حمل و نقل و ترافیک، شورایاری محلات مجاور حرم، کشاورزان و ذینفعان محلی و … استفاده شد. در بخش مطالعه کمّی نیز از پرسشنامه به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات از ساکنان محلههای استخر، سرسخت، فیروزآبادی، نفرآباد، ولیآباد و اقدسیه استفاده شد.